ไม่พูดถึงไม่ได้เลยกับ Decentralized Finance หรือ DeFi ที่กำลังมาแรงภายในประเทศของเรา ณ ขณะนี้ ด้วยความร้อนแรงของ DeFi ทำให้มีหน้าใหม่ๆนั้นเริ่มที่จะสนใจและก้าวเข้ามาสู่โลก Crypto กันอย่างมากขึ้น เรียกได้ว่าช่วงนี้หันไปทางไหนก็มักจะเจอแต่คนรอบข้างที่เข้ามาถามถึงวิธีการซื้อขาย การฟาร์ม การเทรด กันไม่เว้นว่างไม่เว้นแม้แต่ ธนาคารใหญ่ๆ หรือกองทุนใหญ่ๆ หลายเจ้าที่เริ่มประกาศประกาศลงทุนใน Block Chain รวมไปถึงบางประเทศที่มีการยอมรับ Crypto เป็นสกุลเงินประจำชาติก็มี จึงทำให้การมาของ DeFi นั้นบ่งบอกถึงช่องทางที่จะสามารถทำเงินได้อย่างมหาศาลช่องทางใหม่ หลายคนนั้นเข้ามาหวังจะขุดทองนั้นก็คือเป็นผู้บุกเบิก บางคนก็รวยจากเหตุการณ์ DeFi ที่กำลังบูม บางคนก็อาจจะหมดตัวจากการผิดพลาดตัดสินใจที่ผิดพลา
ว่าแต่ DeFi นั้นคืออะไร DeFi นั้นถ้าเรียกกันแบบบ้านๆก็คือ ระบบการเงินแบบไร้ตัวกลาง นั่นหมายถึงจะไม่มีใครสามารถเข้ามาควบคุมหรือกำกับได้ ส่วนใหญ่ DeFi นั้นจะเกี่ยวข้องกับเว็บเรื่องเงินๆทองๆ การกู้ยืม การฟาร์ม การขายของต่างๆในรูปแบบ Decentralized หรือแม้แต่การเล่นเกม เรียกได้ว่าอะไรที่สามารถทำเงินได้จาก Decentralized ก็อาจจะเข้าข่ายว่าเป็น DeFi ได้นั่นเอง นอกจากนี้การลุงทุนบน DeFi ยังให้ผลตอบแทนที่เย้ายวนและให้ APR สูงกว่าการลงทุนในโลกความเป็นจริงมาก แต่ก็ใช่ว่าจะไม่มีความเสี่ยงใดๆตามมา เพราะโลกแห่ง DeFi นั้นเราต้องดูแลตัวเองให้ดีเพราะไม่มีใครคอยมาดูแล ต้องหาข้อมูลและวิเคราะห์ให้ดี หากพลาดพลั้งไปสักครั้งหนึ่ง นั้นหมายถึงจำนวนเงินของคุณที่จะศูนย์เสียไป
แล้วการไร้ตัวกลางเนี่ยมันดียังไง ข้อดีของมันก็คือจะไม่มีใครสามารถมาสั่งปิดระบบได้ หรือบังคับปรับเปลี่ยนมันได้ ตัวระบบจะถูกรันอยู่บน Chain ต่างๆ หรือที่เรียกว่า Dapp นั่นเอง ก็คือถ้าหากหน้าเว็บถูกปิดไปหรือเว็บล่มหลายคนอาจจะงงว่ามันปิดเว็บหนีหรือเปล่า ทำให้อาจเกิดความกังวลว่าเงินของเราเนี่ยจะมีปัญหาไม่สามารถถอนออกได้หรืออาจจะกลายเป็นศูนย์ไหม แต่จริงๆแล้วไม่ใช่ เราสามารถสั่งถอนเงินของเราหรือฝากเข้าไปในระหว่างที่เว็บมันปิดปรับปรุงได้หรือถูกปิดเพราะจริงๆแล้วหน้าเว็บนั้นถูกออกแบบให้มาเชื่อมต่อกับ Smart Contract ที่อยู่บน Chain ต่างๆนั่นเอง โดยเราสามารถยิงคำสั่งผ่าน Smart Contract ได้ด้วยตนเอง ถ้าหากว่าไม่โดนเจ้าของเว็บ Rug Pull ดึงเงินออกไปจาก Smart Contract ซะเสียก่อน
Rug Pull คืออะไร Rug Pull คือกลโกงที่มีหลากหลายรูปแบบตั้งแต่ โปรเจ็คนั้นทำการ Mint เหรียญของตัวเองออกมาเท ไปยันดึงเงินของผู้ใช้งานออกไปจากกระเป๋าแบบหมดตัว หรือซื้อเหรียญนั้นและขายไม่ได้ ได้แต่ Wallet ที่มี whitelist เท่านั้นที่สามารถขายได้ ไม่เว้นแม้แต่การหลอกขายเหรียญพอขายเสร็จปิดเว็บหนี สิ่งเหล่านี้นั้นล้วนถูกเรียกว่า Rug Pull ทั้งสิ้น
แล้วข้อเสียของมันหล่ะ ข้อเสียของมันก็คือการที่ไม่มีตัวกลางและไร้การควบคุมนั้นเปิดช่องว่างให้กับพวกนักต้มตุ๋นและพวกฉ้อโกงเข้ามาใช้ประโยชน์จากการที่ไม่มีตัวกลางและการที่ติดตามต้นทางปลายสายได้ยาก ทำให้เรียกได้ว่าเป็นที่ชุกชุมของพวกนี้เลยก็ว่าได้ หากเราไม่คัดสรรคโปรเจ็คดีๆ หรือไปเข้าโปรเจ็คมั่วซั่วที่ไม่ค่อยน่าเชื่อถือก็เรียกได้ว่าอาจจะหมดตัวจากการโดน หลอกหรือ Rug Pull เลยก็ว่าได้ นอกจากนี้วันดีคืนดีมีโปรเจ็คที่โดน exploit flash loae หรือ flash mint ทำให้ราคาเหรียญของมันล่วงลงไปจนบางคนหมดเนื้อหมดตัวก็มีจากการโดนโจมตีแบบนี้
Exploit, Flash loae, Flash mint คืออะไร มันคือการโดนโจมตีรูปแบบหนึ่งจาก Hacker หรืออาจจะคนในเองที่มาโจมตีระบบของตนเอง จากช่องโหว่เหล่านั้น ทำให้ได้รับผลประโยชน์จากการโจมตีครั้งนี้ ซึ่งก็มีหลายโปรเจ็คที่ต้องปิดตัวลงจากการที่ถูกโจมตี บางโปรเจ็คก็ไปต่อ
การสร้างรายได้บนโลก DeFi นี้มันมีอะไรบ้าง
การขาย NFT
ต้องบอกกันก่อนเลยว่าส่วนตัวไม่ค่อยอินกับงานศิลปะสักเท่าไหร่ แต่ก็ปฎิเสธไม่ได้ว่า การขายงานศิลปะในรูปแบบ NFT นั้นเป็นการเปิดโลกใบใหม่ให้แก่ศิลปินหลายๆท่านที่มีฝีมือได้ออกมาโชว์ลวดลายฝีไม้ลายมือของตนเองในระดับสากลได้มากขึ้น นอกจากนี้ยังมีการซื้อขายกันอยู่ตลอดเวลาด้วยเม็ดเงินที่มหาศาลเหล่านี้ทำให้ศิลปินหลายๆท่านนั้นเริ่มสมใจและก้าวเข้าสู่วงการ NFT กันมากขึ้น โดยภาพบางภาพนั้นถูกขายไปในราคาหลักร้อยล้านบาทก็มี ในส่วนการซื้อขายนั้นมักจะไปซื้อขายกันบน Web ที่เป็นตัวกลางในการซื้อขาย NFT ซึ่งก็จะมีค่าบริการที่แตกต่างกันไปและ Feature ที่แตกต่างกัน นอกจากนี้เจ้าตลาดอย่าง Binance ยังลงมาเล่นในส่วนของ NFT Market Place อีกด้วย
NFT คืออะไร NFT หรือ Non-Fungible Token นั้น คือ Token รูปแบบหนึ่งที่สามารถบ่งบอกว่าเราเป็นเจ้าของผลงานผลงานนี้ ก็เหมือนกับ Tag ในโลกปัจจุบัน หรือเลข EMI ของมือถือที่บ่งบอกว่า เลขนี้เป็นของอันนี้
การ Staking
การ Staking นั้นมีมานานแล้วแต่ก็ถือเป็นส่วนหนึ่งใน DeFi เพราะการ Staking นั้นถือเป็นการมีส่วนร่วมในโปรเจ็คเหล่านั้นโดยโปรเจ็คเหล่านั้นจะให้ผลตอบแทนในรูปแบบเหรียญของตนเองนั้นเอง ซึ่งก็มีหลายรูปแบบ แต่เราจะมาพูดถึงรูปแบบ Staking แบบ On Chain ซึ่งก็คือการ Staking ใน Yield Farm ต่างๆ เพื่อรับผมตอบแทน หรือไป Staking กับ Node ต่างๆ เพื่อรับผลตอบแทน ผลตอบแทนบางที่อาจจะมีการ Fix APR และในบางที่อาจจะเป็นรูปแบบของ Share Pool คือเอาเหรียญทั้งหมดไปหารกับเงินรางวัลที่ได้
การฟาร์มหรือYield Farming
ไม่พูดไม่ได้เลยกับ Yield Farming หรือ การฟาร์มนั้นที่กำลังเป็นที่นิยมสำหรับโลก DeFi เพราะเหมือนเรามีส่วนร่วมช่วยขับเคลื่อนโปรเจ็คเหล่านั้น โดยโปรเจ็คเหล่านี้ จะให้ผลตอบแทนมาในรูปแบบของเหรียญตนเองนั่นเอง ฟาร์มเหรียญก็สามารถนำเอาไปใช้ประโยชน์อื่นๆได้อีกด้วย การฟาร์มนั้นส่วนใหญ่จะเป็นการฟาร์มด้วย LP Token คือเราต้องเพิ่มสภาพคล่องในเว็บนั้นๆเพื่อที่จะได้เหรียญ LP Token มา Staking ใน Contract ของ เว็บเหล่านั้นอีกทีเพื่อให้ได้รับผลตอบแทน แต่บางที่ก็อาจจะยังไม่เปิดให้นำเหรียญไปใช้ได้ จึงทำได้แค่เทขายเท่านั้น นอกจากนี้การฟาร์มนั้นยังมีหลากหลายรูปแบบไม่ว่าจะเป็นการฟาร์มในรูปแบบ การกู้ยืม ที่ได้ดอกเบี้ย หรือ การฟาร์มแบบ leverage ก็มีซึ่งก็ไม่ต่างอะไรจากการกู้มาเทรดแต่อันนี้จะเป็นการกู้มาฟาร์ม หรือจะเป็นการฝากเหรียญข้างเดียวก็มี
การ Trade
หลายคนอาจจะงงทำไมมันมาอยู่ในหมวดหมู่นี้ด้วย อย่างที่บอกไว้ขั้นต้น การกระทำที่อยู่ On Chain ทั้งหมด และสามารถสร้างรายได้ นั้นหมายถึง DeFi ได้ทั้งหมด เพราะมันคือการเงินที่ไร้ตัวกลางควบคุมนั่นเอง การมาของ DEX ในรูปแบบ AMM ยังช่วยสามารถต่อยอดให้การเทรดแบบ On Chain หรือการทำกำไรง่ายกว่าเดิมโดยไม่ต้องไปสมัครไอดียืนยันตัวตนให้เสียเวลาแค่อยากซื้อขาย ก็ต่อ Wallet ของตนเองและทำการซื้อขายได้ทันทีนอกจากนี้ยังมี Margin หรือ Future ให้เล่นแบบ On Chain อีกด้วย รวมไปถึงการ Copy Trade แบบ On Chain ก็มี เราจะเห็นว่าเดียวนี้การทำธุรกรรมที่อยู่บน Web ต่างๆ สามารถใช้แบบ On Chain ได้หลายชนิด รวมไปถึงการรันบอทเทรดต่างๆที่ง่ายกว่าเดิม
การเล่นเกม
ด้วยกระแสเกมที่กำลังมาแรงโดยมี AXS เป็นตัวจุดกระแสทำให้หลายๆเกมในโลก Crypto ที่มีเหรียญของตัวเองราคาพุ่งทยานไปอย่างบ้าคลั่ง เพราะการเล่นเกมนั้นนอกจากจะสร้างความเพลิดเพลินให้แก่ผู้เล่นแล้ว ยังสามารถทำรายได้ให้แก่ผู้เล่นอย่างมหาศาลอีกด้วย จนก่อให้เกิดการจ้างงาน ให้คนมาเล่นก็มีเพราะผลตอบแทนที่มากมายจากเงินรางวัลหรือของรางวัลภายในเกม นอกจากนี้ยังเกิด Ecosystem ต่างๆมากมาย ตั้งแต่ขายตัวเล่น ขายของในเกม หรืออื่นๆ ลองนึกภาพเกม RO หรือ Ragnarok สุดคลาสสิกในบ้านเรา ถ้ามีตลาดซื้อขาย เป็นแบบระดับโลกแบบนี้ไม่ขึ้นอยู่กับเซิฟเวอร์ใดเซิฟเวอร์หนึ่งของประเทศใดประเทศหนึ่ง จะมีผู้เล่นจะขนาดไหน และของในเกมเหล่านั้นจะมีมูลค่าสูงถึงเท่าไหร่ นอกจากนี้ยังมีเกมอื่นๆอีกมากมายให้เลือกเล่นสามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมของเกมที่เปิดให้เล่นได้ที่ https://dappradar.com/
การลงทุนในเหรียญ IDO
IDO หรือ Initial DEX Offring นั้นไม่แตกต่างอะไรจาก ICO สมัยก่อนแต่เนื่องจากมันเป็นการระดมทุนในรูปแบบ On Chain ทำให้ผู้คนสามารถเข้าร่วมกันได้หลากหลายและมากขึ้นกว่าเดิมจึงต้องแย่งกันลงทำให้เกิด Gas War ขึ้นเราจะเห็นว่าในช่วงที่ IDO กำลังบูมการโอนเหรียญครั้งนึงทำให้เสียค่าโอนหลักพันถึงหลักหมื่นเลยก็มี และการมาของ DEX ในรูปแบบ AMM นั้นยิ่งทำให้เหรียญที่มาจากการ IDO นั้นมีที่เทรดหลากหลายที่ โดยไม่จำเป็นต้องไปจ่ายเงินให้แก่เว็บเทรดต่างๆเพื่อทำการลิสเหรียญ จึงมีเงินมาพัฒนาโปรเจ็ค ทำการตลาด หรือ พยุงราคาเหรียญมากขึ้นกว่าเดิม ทำให้เราเห็นโปรเจ็คสมัยใหม่นั้นระดมทุนด้วยเงินไม่ค่อยเยอะเท่าสมัยก่อนสักเท่าไหร่ และเปิดตัวได้สวยกว่าเพราะว่าประหยัดงบจากการลิสขึ้นกระดานเทรดในเว็บต่างๆ จึงไม่มีความจำเป็นที่จะต้องระดมทุนเงินมาเพื่อส่วนนั้น แต่ก็ใช่ว่าจะมูนทุกตัว บางตัวไม่มูนก็มี เอาเป็นว่าก่อนจะทำการลงทุนอะไรสักอย่างควรศึกษาข้อมูลของโปรเจ็คเหล่านั้นให้ดีก่อนทำการลงทุน เพราะใช่ว่าทุกเหรียญจะมูนเหมือนตัวก่อนหน้า
การ Run Node
การรันโหนดนั้นจำเป็นต้องมีความรู้พอสมควรในการตั้งโหนด โดยแต่ละเหรียญที่สามารถรันโหนดได้ก็จะมีเหรียญขั้นต่ำในการตั้งโหนด นอกจากนี้ยังมีค่าใช้จ่ายต่างๆเช่น เช่าเซิฟเวอร์เปิดโหนด หรือ อาจจะเปิดคอมรันโหนดเอง ซึ่งต้องเปิด 24 ชั่วโมงถ้าไฟดับเราก็ต้องซิ้งโหนดใหม่ทั้งหมดทำให้เสียเวลาในการเซ็ตโหนด การรันโหนดนั้นแต่ละโปรเจ็คหรือแต่ละเหรียญจะให้ผลตอบแทนที่แตกต่างกัน ทำให้การรันโหนดนั้นไม่เป็นที่ฮิทในไทยสักเท่าไหร่เนื่องจากมีค่าใช้จ่ายที่สูงแล้วยังให้ผลตอบแทนที่ต่ำ
การทำ Incentive
คือการทำงานรูปแบบหนึ่งให้กับโปรเจ็คต่างๆ ซึ่งเราจะได้รับผลตอบแทนมาเป็นเหรียญของโปรเจ็คนั้นๆ อาจจะมีข้อกำหนดในรูปแบบของระยะเวลาในการแจกเหรียญที่ให้ ทั้งนี้จะขึ้นอยู่กับโปรเจ็คที่เราเข้าร่วมว่ามีกฎเกณฑ์การแจกยังไงบ้าง นอกจากนี้หากผู้เข้าอยากเข้าร่วมในส่วนของการ Test Product, Test net เป็นต้น ผู้เข้าร่วมนั้นจะต้องมีความรู้ทางด้าน Coding พอสมควรหากหรือจะทำในรูปแบบของ Community Manager หรือเข้าร่วมกับ Campainge ต่างๆ ก็ได้ เช่น Meme เป็นต้น ล้วนถือเป็น Inventive ทั้งหมด
การขุดเหรียญ
การขุดเหรียญนั้นแบ่งออกเป็นหัวข้อใหญ่ๆคือ POW และ POS
POW นั้นจะต้องใช้เครื่องขุดหรือการ์ดจอสำหรับขุด แต่ก็มีบางเจ้าที่ใช้ SSD HDD ในการขุดก็มี ซึ่งก็จะมีค่าใช้จ่ายต่างๆที่ตามมา รวมทุนต้นทุนที่สูงด้วย เช่นค่าการ์ดจอ ค่า HDD ค่าไฟ ค่าเซ็ตระบบ ฯลฯ เนื่องจากตลาดนั้นเป็นตลาดกระทิงทำให้ตลาดทุนใหญ่นั้นกว้านซื้อการ์ดจอจนทำให้ขาดตลาดทำให้ราคาของการ์ดจอนั้นสูงขึ้นตามไปด้วย ใครหลายคนอาจจะเห็นผ่านๆตามสื่อโซเชียลมิเดียต่างๆ ของขาดตลาดจนถึงขั้นนำรถมาแลกกับการ์ดจอหรือ ริกขุดเหมือนก็มี
ริกขุดเหมือนคือการ์ดที่จัดเป้นจำนวนชุดต่อเมนบอร์ดหนึ่งใบ ซึ่งจะมีราวๆ 6 ใบ ต่อ 1 เมนบอร์ด จะถูกเรียกว่า 1 ริก
POS นั้นจะแตกต่างกันออกไปการขุดเหรียญนั้นไม่จำเป็นที่จะต้องมีการ์ดจอเพราะการขุดในรูปแบบ POS นั้นจะเป็นการนำเหรียญที่มีไปทำการตั้งโหนด หรือเราอาจจะร่วมกับโหนดของคนอื่นก็ได้ และเราก็จะได้ Reward จากสัดส่วนที่เราฝากเข้าไปร่วมกับโหนดคนอื่นเนื่องจากเป็นในรูปแบบ POS ทำให้ผลตอบแทนนั้นคงที่แต่ก็ให้ไม่มากนัก
การล่า Airdrop
การล่า Airdrop ส่วนใหญ่จะมาในรูปแบบ Ref. ยิ่งชักชวนเพื่อนหรือคนรู้จักมาเข้าร่วมมากเท่าไหร่ เรายิ่งได้รับเหรียญมากขึ้นเท่านั้น หรือ เราอาจจะได้รับสิทธิพิเศษต่างๆที่โปรเจ็คนั้นมีให้แบ่งตามระดับของจำนวนผู้ที่เราชักชวนเข้ามา โดย Airdrop สมัยก่อนนั้นมักจะเป็นกรอกแบบฟอร์มและสุ่มให้ แต่ในปัจจุบันการมาของ DeFi ทำให้ Dapp หลายๆตัวนั้นเริ่มพัฒนามากมายยิ่งขึ้น ในปัจจุบันอาจจะเป็นให้เราไปกดเทรดที่เว็บนั้นและได้รับเหรียญ หรืออาจจะให้เราทำการซื้อไข่หรือฟักตัวละครในเกมสักหนึ่งตัวเพื่อรับ Airdrop ก็มีทั้งนี้ผู้ที่สนใจในเรื่องนี้จะต้องมีต้นทุนค่าแกสพอสมควร และจะต้องมีแหล่งข่าวสารใหม่ๆเกี่ยวกับ Airdrop อยู่ตลอดเวลา เนื่องจากต้นทุนนั้นมีแค่ค่าแกสทำให้มีผู้คนมากมายนั้นเข้ามาทำรวมถึงคนหัวใสที่ปั้มไอดีเพื่อที่จะได้ เงินรางวัลเยอะๆก็มี อาจจะโดนแบนในตอนท้ายก็ได้ใครจะรู้ ก็เท่ากับเราต้องเสียเวลาฟรีไปกับการปั้มที่ไร้สาระนี้ไป
การ borrow / lending
อันนี้ก็เป็นการปล่อยกู้ หรือ กู้ยืม เพื่อให้ได้รับผลประโยชน์ในแบบที่เราต้องการ เราอาจจะกู้เงินมาเพราะมองเห็นโอกาสในการทำกำไรเพิ่ม และหลังจากนั้นก็นำเงินที่กู้มาไปคืนพร้อมดอกเบี้ยและค่าธรรมเนียม หรืออาจจะเลือกปล่อยกู้ก็ได้ถ้าเราตั้งใจจะถือเหรียญตัวนี้ยาวๆอยู่แล้ว การปล่อยกู้เพื่อรับดอกเบี้ยเพิ่มเติมเป็นเหรียญตัวเดิมก็ถือว่าดีไม่น้อย